کتاب روش تحقیق علمی: راهنمای عملی قسمت اول
در فصل اول نویسنده تعریف ها و قول های بسیاری از دیگران را نقل میکند. در این خلاصه سعی شده است که نظرات نویسنده که در واقع مجموع و برآیندی از دیگر نظرات است. آورده شود و تنها چیز هایی نقل گردد که مفهوم خاصی را بیان میکند. نکته ی دیگر، این که در هر پست نهایتا یک یا دو صفحه ی A4 آورده میشود.
چند تعریف برای پژوهش
- فعالیتی علمی است که در آن از واژه ها و مفاهیم به صورت فنی استفاده می شود و شامل تعریف و باز تعریف مسائل، فرمول بندی فرضیه یا راه حل پیشنهاد شده؛ گردآوری، سازماندهی و ارزیابی داده ها؛ استنتاج و نتیجه گیری است.
- تلاشی منظم و سامان یافته برای بررسی مساله ای خاص که به یک راه حل نیاز دارد و آن شامل گام هایی است که طراحی و پیگیری می شوند تا پاسخ هایی برای مساله ی مورد علاقه ی ما در جامعه به دست آید. (هوشمندیار، 1388: 19-20)
تعریف روش
روش (method) از لحاظ واژه شناختی از دو بخش metha+odos گرفته شده است که به معنای پیش گرفتن راهی هدفمند است.
روش: مجموعه اقدامات و اصول و قواعد هدایت کننده ی پژوهش محسوب میشود که برای جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن ها در فرآیند پژوهش به کار میرود و به وسیله ی آن ها دانش موجود ارزیابی خواهد شد.
روش علمی (تعریف گاستون باشلار): واقعیت علمی از راه غلبه، ساختن و مقایسه به دست می آید: غلبه بر پیش داوری ها و تصورات قالبی، ساختن از راه تعقل بر مبنای پیش فرض هایی محتمل، و مقایسه با واقعیت ها جهت ارزیابی درستی یا نادرستی آن ها. (کیوی و کامپنهود، 1384: 10-13)
از طریق روش شناسی، ماهیت و دامنه ی روش های موجود و تحلیل و ارزیابی دانش بررسی میشود و ما میتوانیم صدق و کذب و اعتبار یا عدم اعتبار یک ادعا و گزاره را بررسی کنیم. طراحی پژوهش به عنوان نخستین اصل روش شناسی در این رابطه است که چه کاری میخواهیم انجام دهیم و مطالعه ما از چه نوع است (مطالعه ی موردی، کلینیکی یا میدانی). در حالی که روش پژوهش، به ما می گوید که این کار را چگونه میخواهیم انجام دهیم. در نتیجه روش پژوهش به عنوان ضرورتی پیشینی برای ارائه ی طرح اولیه پژوهش، بر فعالیت های منظمی ناظر است که به تولید و کشف دانش جدید و سازمان یافته منجر شود و سهم علمی ما را آشکار خواهد کرد.
روش پژوهش: مجموعه ی مقررات و قواعدی است که چگونگی جستجو برای یافتن حقایق و واقعیت های مربوط به یک موضوع یا مساله پژوهشی را به نحوی دقیق و کاربردی به ما نشان دهد.
وظیفه اصلی پژوهشگر: بررسی علمی و نظام یافته ی پدیده های مختلف جهان با اعتبار پشتوانه ی نظری و با هدف پاسخگویی به یک یا چند مساله یا دستیابی به راه حل یک یا چند مشکل.
پژوهش علمی: روش آزمودن نظریه ها و فرضیه ها از طریق کاربرد برخی از قواعد مشخص تحلیل، برای مشاهده و تفسیر واقعیت در شرایط به طور دقیق و معین.
تلخیص از کتاب روش تحقیق: راهنمای عملی دکتر علی اشرف نظری